Uzun süreli geçmeyen öksürük çocukluk çağında sık rastlanılan bir durumdur. Okula devamsızlığı artırması ve ailede stres yaratması bakımından önemlidir. Öksürüğün 3-4 haftadan uzun sürmesi kronik öksürük olarak adlandırılır. Bazı kaynaklara göre kronik öksürük 8 haftayı geçen öksürük olarak tanımlanmaktadır. Çocukluk çağında viral enfeksiyonlar sık görülür. Buna bağlı olarak öksürük uzayabilir. Yine de 4 haftayı geçen öksürük durumunda araştırma yapmak gerekir.


Olumsuz çevresel koşullar, hava kirliliği, evdeki rutubet ve düşük sosyoekonomik koşullar öksürüğü artırır.


Çocuklarda geçmeyen öksürük nedenleri nelerdir?


Sağlıklı çocuklarda tek başına öksürük başlıca şu durumlardan kaynaklanır:

• Virüslere bağlı öksürük
• Enfeksiyon sonrası öksürük
• Boğmaca
• Geniz akıntısı
• Gastroözefagial reflü
• Astım
• Yabancı cisim
• Psikojenik öksürük

Altta yatan hastalığı olan çocuklarda geçmeyen öksürük nedenleri:

• Kistik fibrozis
• Bağışıklık sistem yetersizliği
• Primer silier disknezi
• Tekrarlayan gıda aspirasyonu
• Çıkarılmamış yabancı cisim
• Tüberküloz
• Kas hastalıkları

Geçmeyen öksürüğün tanısı nasıl konur?


Geçmeyen öksürüğü olan bir hastada aşağıda saydığımız belirtilerin olup olmamasına bakılır:

• Öksürüğün balgamlı olup olmaması
• Beraberinde horlama ve/veya apne varlığı (geniz eti)
• Hışıltı, ailede astım varlığı (astım)
• Kilo kaybı, büyümüş lenf bezleri (bağışıklık sistem yetersizliği)
• Gece terlemesi, açıklanamayan ateş, kilo kaybı (tüberküloz)
• Bulguların mevsimlerle ilişkisi (alerji, enfeksiyon)
• Egzersiz ile ilişki (astım)
• Yemeklerle ilişki (reflü)
• Gıda aspirasyon öyküsü olup olmaması (yabancı cisim aspirasyonu)
• Sigara içilen çevre (pasif içicilik)
• Beraberinde kronik ishal varlığı ve gelişme geriliği (kistik fibrozis)
• Kedi, köpek, güvercin besleme (allerji)
• Beraberinde sinüzit varmı? (geniz akıntısına bağlı öksürük)

Hekimler tüm bu maddeleri öykü alma sırasında hastadan veya ailesinden öğrenirler. Daha sonra ilgili tetkikler yapılır. Ayırıcı tanı bu sayede sağlanır.


Kronik öksürük nasıl tedavi edilir?


Geçmeyen öksürük nedeni ile hekime başvuran hastadan öncelikle detaylı öykü alınır. Daha sonra detaylı muayene yapılır. Gerekli görülürse tetkiklere başvurulur. Bunların sonunda ayırıcı tanı yapılarak kesin tanı konur. Tedavi altta yatan durumun tedavi edilmesidir. Hastada astım düşünülüyorsa astım ilaçları, reflü düşünülüyorsa reflü ilaçları kullanılır. Yabancı cisim aspirasyonundan şüphelenilen hastalara bronkoskopi yapılır. Sorun çevresel faktörlerse hastanın daha temiz bir ortamda yaşaması sağlanır. Geniz eti varsa operasyon düşünülebilir.